  
Sayfa 1
Ebu Asım en-Nebil: "Hadis öğrenmek isteyen dünyanın en üstün işine talib olmuştur. Kendisinin de insanların en olgunu olması gerekir".
İbn Sirin: "Eskiler ilmi öğrendikleri gibi ilim ehlinin usül ve yaşayışlarını da öğrenirlerdi".
A) UYULACAK EDEBLER VE UYGULANACAK USÜLLER
Hadis Öğreniminde Niyet
Hadis öğrencisinin ilk işi, hadis öğrenmekteki niyetini "Allah'ın rızası" temeline dayandırmasıdır.
Üstün Ahlak
Hz.Peygamber (sav): "Allah Teala ahlakın üstünlüklerini sever, düşüklüklerinden hoşlanmaz" buyurmuştur.
Meslek sahibi olmak
Hz.Peygamber (sav): "Geçimini üstlendiklerini ihmal etmesi kişiye günah olarak yeter" buyurmuştur.
Bekarlığı tercih
Eşinin hukukuna riayet ve geçimini temin gayretleri onu hadis öğrenmekten alıkoymaması için eğer mümkünse, hadis öğrencisinin bekar kalması müstehabtır.
Kur'an'ı ezberlemek
Hadis öğrencisine, işe Kur'an'ı ezberlemekle başlamak yaraşır. Çünkü ilimlerin en yücesi, önceik ve sıra itibariyle en önde geleni Kur'an ilmidir.
Sünnetin izi
Hadis öğrencisi bütün işlerinde -imkan ölçüsünde- Hz.Peygamber'in (sav) izini takip etmeyi, sünneti izlemeyi kendisi için vazgeçilmez bir görev kabul ettiğinin bir göstergesi olarak olgun davranışlarıyla -akranı arasında- temayüz etmelidir.
Hadisin zekatını vermek
Amr b. Kays el-Mulai, "sana bir hadis ulaştı mı, onunla bir kere olsun amel et ki, onun ehlinden olasın."
Derse erken gitmek
Hz.Peygamber (sav): "Allahım ümmetimin erkenciliğini bereketli kıl" buyurmuştur.
Acelesiz vakar ile yürümek
Güzel görünüm, temiz siret
Süfyan: "Kişi bir hadis öğrenince en az üç gün o hadisin etkisi onun üzerinde görülmelidir" demiştir.
Hocadan izin istemek
Öğrencinin, hocayı uyur bulduğu zaman içeri girmek için izin istemesi yakışık almaz. Oturup uyanmasını beklemeli veya -dilerse- dönüp gitmeli.
Bekleme edebi
Hocanın kapısı açıksa, talebenin kapıya yakın durup izin istemesi gerekir. Yok kapı kapalı ise, o takdirde istediği gibi durup izin isteyebilir.
Kendini tanıtmak
Cabir şöyle demiştir: "Bir işim için Nebi'ye (sav) gittim ve kapısını çaldım. "Kim o?" buyurdu. Ben de "ben" dedim. O (sav):"ben, ben..." diye benim bu cevabımdan hoşlanmadığını ihsas etti.
Selamda ses tonu
el-Mıkdad'dan (ra) rivayet edildiğine göre o demiştir ki, "Rasulullah (sav) teşrif ettikleri zaman uyanık olanların duyacağı, uyuyanların uyanmayacağı bir sesle selam verirdi".
Muhaddisin yanına girme adabı
İzin istemeksizin hocanın yanına girmek caiz değildir. Böyle yapan öğrenciye, onu te'dib (edeblendirmek) için dışarı çıkması, izin istemesi ve sonra girmesi emredilir.
[ Sayfa 1 | Sayfa 2 | Sayfa 3 ]
1- Bu özeti yaparken "Hatib Bağdadi'ye göre HADİS ÖĞRENİMİ, Doç.Dr.İsmail L.ÇAKAN, Erkam yayınları" eserinden faydalandım.
|